Wednesday 16 July 2014

Sermon :                                                                                                                              Date : 26th May, 2014
THUPUI  :  HUAI AW....HUAI AW

Chhiar tur :
@ Roreltute 6:12   -  Tin, LALPA vântirhkoh chu a hnênah a rawn inlâr a, a hnênah, “Nang mi chak  huaisen, LALPA chu i hnênah a awm e,” a ti a.
@ Ephesi 6:11,12   -   Diabola ngamthlemnate chu in do zawh nan Pathian ralthuam famkimin inthuam rawh u. Kan buante hi tisa leh thisen an ni silo, lalna te leh thuneihnate leh he thim chunga khawvel roreltute leh van hmunahte thlarau sualho awmte an ni zawk e.

1. NANG MI CHAK HUAISEN : Roreltute 6:12 thu kan chhiar tak kha Lalpa Vantirhkoh leh Gideon-a inbiakna thu a ni a. Gideon-a chanchin hi Roreltute Bung 6 - 8 ah kan hmu a. Hetih hun lai hian Israel fate chuan Pathian duh loh zawng an tih avangin kum 7  lai Midian ho tihretheihna hnuaiah Lalpan a kun tir a. An ranrual te an lak sak a, an thlai thar te an tihchhiatsak a. Chutiang chuan hrehawm takin Lalpan a Israel fate chu tawrhtir a ni. Mahse Lalpan a mite hrehawmna chu a hre reng a, Midian ho hnuaichhiahna lak ata chu chhanchhuah a duh ta a. Chu mawhphurhna chu Ophra khua a mi Gideon-a kovah Lalpan a nghat ta a, a vantirhkoh hmangin a va hriattir ta a ni.
Roreltute 6:12 thu kan chhiar tak ang khan LALPA vântirhkoh chu Gideona’n Grape sawrna khura thahnemngai taka buh a lo vuak tawrh tawrh lai chuan a va inlâr ta a, “Nang mi chak huaisen, LALPA chu i hnênah a awm e,” a va ti  a. Gideon-a chuan, “Aw ka pu, a nih leh Lalpa chu kan hnena a awm si chuan engtizia nge hetianga kan chunga thil a lo thlen tak si?  Lalpan Aigupta ram ata  kha min hruai chhuak a ni lovem ni? Min thlah tuten  Lalpa thiltih mak tak tak chanchin min hrilh thin te kha khawiah nge an awm zawh tak? Tunah zawng Midian ho kutah min pe tawh a lawm,”  tiin a lo chhang a.  
Hetia Lalpa Vantirhkoh nen an inbiak lai hi suangtuahna in ka han mitthla a, Gideon-a kha a lungchhe hle hian ka ring a. Rilru nat avanga mittui sur zung zung chungin Lalpa Vantirhkoh hi a lo chhang in a rin theih a. Mihring zia a bet tel ve tlat pakhat chu hrehawmna kan tawrh te, lungngaih leh natna kan tawrh te hian min hmangaihtu leh min lainatu hmel leh awka a han hmuh a, a han hriat chiah hi chuan lung hi a chhe zual tlat thin hi a ni lawm ni tiraw. Chuvangin he mihring zia hi Gideon-a pawh hian a nei ve ngeiin a rinawm a. Khatia hmangaiha lainat em em tu hmel hmaichhana a han hmuh thut mai khan a insum zo bik hian a rinawm loh a ni. Midian ho hnuai chhiahna avangin kum 7 chhung zet mai chu an rethei em em tawh si a, hemi ni pawh hian an tlai chhum tur Buhfai takngial pawh an neih tawh loh avangin a ruk thei ang berin, Midian ho hmuh hlau chung chungin mahni hruihzawl ah lungmuang tak pawha vaw ngam lovin Grape sawrna khur, hmun biru tak maiah chuan thahnem ngai takin buh hi a lo vaw  sauh sauh te pawh a ni ve thei a, Lalpa vantirhkoh, a hma a ding reng pawh kha mittui parawl kiang karah a hmu phe viai chauh te pawhin ka ring a ni. 
Vantirhkoh chuan Gideon-a chu a han en a, chutia patlinga pumpa lungchhe vankaia a hma a mittui dir zung zung chunga buh vaw mektu, Midian ho hnuaichhiahna avanga a retheihna a tawrh te, a taksa cher leh dawldang em em mai, mihring tisa  pangngai hmelhmang pawh pu zo tawhlo tawrhna chu a hmuh hmaih hauh lo mai le. “He i chakna hian kal la, Israel ho hi Midian ho lak ata chhandam ang che : ka tir che a ni lawm ni?” a ti ve ta ngat a. Gideon-a chuan, “Aw Lalpa, engtin nge Israel ho hi kei tehlul hian ka chhanhim ang le? Manasea thlah te zingah hnam rethei ber kan ni a, kei lah hi ka pa chhungte zingah ka te ber si,” tiin insit tak chungin a chhang a. Mahse hmangaihtu Lalpa chuan, “Gideon, i hnenah ka awm zel dawn a lawm, tichuan, Midian ho chu pakhat ang maiin i hneh vek mai ang,” a ti ta a nih chu maw le. 
Khai le, a nih leh keini ho hi kan pu Gideon-a darthlalang ah hian i han inen ve teh ang aw..Lalpan min hman a duh mek lai leh kan thalai pui, Lalpa hnaih nachang hre reng reng lo  te chhanchhuak tura Lalpan min koh mek lai hian engtin nge chu kohna chu kan lo chhan ve thin le? KTP  active  member ni a, Lalpa lam hnaih nachang hrelo kan thiante chhanchhuak turin Lalpan min ko va, mahse keini chuan, “Kei chu ka tling lo, ka chhungkua kan harsain incheina thawmhnaw tha pawh ka nei ve si lo,  ziak leh chhiar ka thiam thathum ve mang si lo, ka zakzum em mai,  ka naupang bik lutuk a, ka senior tawh bik em mai, kan hnathawk kan bangtlai thin si a, nitin kuthnathawk a eizawng tan chuan ka active ve thei lo a ni e,”  te kan lo ti maw..? 
Anih leh Bial Zaipawl ah fak hla sa a rawngbawl turin Lalpan min ko va, mahse keini chuan, “Kei chu ka zai thiam ve loh ma i bakah solfa pawh ka thiam ve si lo, kan chhungkua kan harsa in uniform man takngial pawh ka tan chuan a harsa si a, chuvangin ka tlin ve lo a ni, kan hnathawh nen a inmil lo kei zawngin ka tlin ve lo a ni e, mipui hma a din hi ka tih theihloh lam tak a ni a, chuvangin keizawngin he rawngbawl hna hi chu ka thawk ve thei lo a ni e,” te kan lo ti ve thin a ni tiraw..
K.T.P hruaitu ni a, Lalpa hman duh Thalai te kaihruai turin Lalpan min ko va, mahse “Keizawng ka tling lovang, Thalai te enkawl a kaihruai tur hian tlinna leh theihna reng ka nei lo, leadership ka nei lova, thiamna leh theihna sang ka nei bawk si lova, heti ve mai hi ka nih avangin kei zawngin he hna hi chu ka thawk thei lovang,” kan ti maw...??
Chutiang chuan Lalpa min kohna ah chhuanlam ho te te kan siam ve mek lai chuan heti hian Lalpan min han ti ve ta thung a nih chu maw le.. “Nang mi chak huaisen, he i phatna zawng zawng lakah hian ka chhanhim ang che, hlau suh la ringhlel hek suh la, i hnenah ka awm zel dawn a lawm,” tiin, A ropui a sin. Gideon-a ngei pawh kha Lalpan Israel fate Midian-ho lak ata chhanchhuak tura a koh lai khan a pha nasa ve a sin aw, “Lalpa, engtin nge Israel ho hi kei tehlul hian ka chhanhim ang le? Manasea thlah te zingah hnam rethei ber kan ni a, kei lah hi ka pa chhungte zingah ka te ber si,” a ti ve lawm lawm a nih kha. Mahse Lalpan kha a phatna a bengkhawn lova, “Nang mi chak huaisen, LALPA chu i hnênah a awm e,” a lo ti mai a nih kha. Chuvangin zam tur kan ni lova, engkim chunga roreltu Pathian chuan, “Nang mi chak Huaisen, Lalpa chu i hnenah a awm e,” min ti a ni. Kan hnena Pathian awm chu rinchhanin, huai tak leh chhel takin, tlinglo tak chung pawhin min ko tu kohna aw chu chhangin a rawng hi kan bawl mai tur kan lo ni, tlanchhia a, hawikir leh thei kan ni tawh lo.

2. GIDEON-AN RAL A BEI DAWN TA : Tichuan le, Gideon-a chhuanlam chu Lalpan a pawmsak miau loh avang leh a kianga awm zel a intiam tak zawk si avangin Israel fate chhanchhuak a, anmahni awpbettu, ral chu bei turin Gideon-a chu a inpuahchah ta. Lalpa thu a hnenah a lo thleng leh a, “I pa bawgpa pahnih kum sarih mi chu la la, i pa neih Baala maicham hi tichim la, a bula Asera hi kit rawh. He kulh chhungah hian kawngzawng neiin Lalpa i Pathian tan maicham siam la, Bawngpa pahnih chu la la, Asera i kih tur thing hmangin halral thilhlan hlan rawh,” a ti a. Bible-a thu harsa hrilhfiahna ah chuan Asera/Aseri chu Kanan mite pathiannu, Buh leh bala malsawmtu leh chi thlahna kawnga malsawmna petu niin an ngai a, Baala kawppui niin an ngai a ni. Mualpawng ah a biakna hmun an siam thin a, a bulah Thingserh te pawh an phun thin, a ti a. Helai thu ah hian tlem chuan a chiang lo deuh mai thei a. Asera chu Baal anga a lim siam ve tur niin a rinawm si a, an biakna bula Thingserh an phun zawk hi kihtur chi chu a nih hmel deuh a. Amaherawh chu hei hi a pawimawh ber lova, a pawimawh ber zawk chu, Lalpa thu ang chuan Gideona chuan a pa duhlai Baala maicham chu a tichhe vek a, a bula Asera chu a kit ta bawk a, atih lai tak hi a ni.  
Ni e tiraw, tling lo hle mah ila Lalpan a ram tana do tur hian min hmang duh miau si a, a ram rawngbawl hna chu kan kovah a nghah tak tho tho si ah chuan kan tlinlohna leh fellohna te chu hmu lian tawh lova Lalpa chakna chu rinchhan tawh zawk chunga ral kan beih ve a ngai dawn ta tlat mai. Amaherawh chu, hei hi hre reng i la. Gideon’an ral a beih tak tak hma a anmahni a sual awm,  Baala maicham te tichim a, Asera te a kit hmasa vek phawt ang khan, keini pawhin Ral bei a kan chhuah tak tak hma in keimahni a sual awm, chapo na sual te, tha intih ve na sual te, midang te aia tawng sang bik nia inhriatna sual te, mahni inhmuh lenna tlang atanga midang hmuh khawro na sual zawng zawng te hi kan kih a, kan halral vek hma loh chuan ral hi kan bei thei tak tak lovang.
Keimahni chakna leh theihna hmachhuanin ram lak kan tum a tiraw, member hla zawkte hnuhhnaih kan tum a, theihtawp chhuahin ke kan han pen ve thin a, amaherawh chu keimahni a Baala maicham chu kan tihchim hmasak zet si loh avangin kan hlawhchham fo thin a nih hi. Anihna takah chuan member hla nia kan ngaih te hian kan zinga tel chak bik lohna chhan an lo nei ve teuh tho a sin. Member hla te hian Bible  an chhiar hma hian i nun kha an chhiar hmasa a, Conference hlabu an rawn sak ve hma hian i nun kha an sa hmasa a, Biak In a an rawn lawiluh ve hma hian i nun ah khan an lawilut hmasa ve tlat a sin. Tui taka an sak theih tur nun kan nei hlawm em le? Tui taka an chhiar a, an sak theih hma loh chuan member hla zawk te hnuh hnaih kawngah hian kan hlawhchham fo ang. 
Chutiang bawkin Bial Zaipawl te pawh kan zai miten an ngaihthlak hma hian kan nunin hla a sak chu an ngaithla phawt thin tih hria ila, tui taka an ngaihthlak theih loh hlauh chuan a pawi ngawt ang. Fak hla siamtu chuan, “Saruangah min siam rawh mulukawlh te ei turin,” a ti tawp mai a. He hla pawh hi member hla hnuhnaih kawnga hlawhchham chalchang au aw atanga lo chhuak a ni lawm ni..!!
Chuvangin Gideon-an Midian ho laka Israel fate chhanchhuak tura ral a beih dawna anmahni a sual awm te a thianfai hmasa vek ang khan, keini pawh hian rawngbawlna nung tak leh member hla te pawhin rawn tel ve an chakna khawp rawngbawlna nei thei tur chuan keimahni a sual awm hi kan tihchhiat a, kan halral hmasak ve a ngai a ni.

3.  HUAI AW..HUAI AW : Thusawi tura ka inbuatsaih lai hian ka rilru ah Mizo thawnthu pakhat a lo lang hlawl mai a, chu thawnthu a tawngkam pakhat pawh chu ka thusawi tur thupui atan a lo lang nghal bawk a. Tehkhin thu angin tawitein han sawi ta ila, hmanlai hian khaw pakhatah pa pakhat hi a awm a, nikhat chu a hnanghlai in a kutzungpui a ti at palh hlauh mai a, a pun a, hnai a la ta vak mai a. An han hnai chuan rin loh deuhin hmeichhe naupang pakhat tereuhte mai hi a lo chhuak nawlh mai a.  A hmingah Kungawrh-i an sa a. A tet em avangin a pian hlim chuan buhtun fang phel in an chawm a, a lo thanglian zel a, an pe tam ve zel a. Tichuan a lo thanglian a, nula hmel tha tak mai a rawn ni ta a.
Kungawrh-i chu Keimi tlangval hian a ngaizawng tlat mai a. Neih ngei a duh si a, a tihngaihna hre lo chuan Kungawrhi hniak chu a rep ta a. Kungawrhi chu a na ta vak mai a, a thi dawn takngial a. A pa mangang chuan, “Ka fanu tidam thei hnenah chuan nupui atan ka pe ang,” a ti a. Keimi tlangval chuan a va kan ve thin a, chutia a va kan a piang chuan a hniak rep chu rapchung atang chuan a dah hla deuh thin a. Chutia a tih chuan Kungawrhi chu a dam sawt thin. Chutia vawi hnih vawi thum Kungawrhi te ina a len hnu chuan Kungawrhi chuan a pa hnenah, “Ka pa, kha tlangval kha a rawn len apiang hian ka dam huai zelin ka hria,” a ti thin a. A pa chuan, “I ngaihzawn vang lek a nih chu,” a lo ti thin a.
A tawi zawngin sawi ta mai ila a rei lutuk loh nan, tichuan Kungawrhi chu Keimi tlangval chuan nupui ah a nei ta nge nge a. An khaw lam panin an haw ta a. An haw kawngah chuan luipui hi a lo lian nu but but mai a. Dai kai ngaihna a awm ta si lo, Tihngaihna awm ta si lo chu Keimi chu Sakei ah a chang ta a, Kungawrhi chu luipui tuilian chu huk dum dum chungin a hleuh kai pui ta a ni. Chutia a hleuhkai pui lai chu pitarte thingphur hian a lo hmu fuh kher kher a, hlau baklengin in lamah a tlan haw ta a. Kungawrhi pa hnenah chuan thil awmdan zawng zawng chu a hrilh ta. Kungawrhi pa chu a lungngai ta em em mai a. “Ka fanu chhanchhuak thei hnenah chuan nupui atan ka pe ang,” a ti leh ta a.
A tawi zawngin sawi zel ila, Kungawrhi chhanchhuak tur chuan Phawthira leh Hrangchala te unau chu an rawn penchhuak ta. Tichuan Keimi te khua ah chuan va kalin Kungawrhi chu an va ru chhuak a, Kungawrhi an hruai daih tih Keimi a han hriat chuan a rawn um ta. Kungawrhi te pathum chu an tlanchhe zel a. A tawpah chuan a rawn umphak dawn takngial avangin tihngaihna a awm ta lova. Phawthira chuan Phaipheng buk bulah lo changin Keimi chu a lo sathlum ta a ni.  Chutah chuan khuain a rawn thim hnan ta mai si a, loh theih loh a zan riah an ngai dawn ta tlat mai. Phawthira leh Hrangchala chuan Kungawrhi chu an inven chhawk ta a. Phawthira chuan a veng hmasa a, an riahna chu Khuavang lamthuam thum hi a lo ni kher a, zanah chuan Khuavang ho chu an rawn hnai tuau tuau mai a, “Tu maw ka lamthuam a riak,” an rawn ti thum dut dut thin a. Phawthira chuan hlau hauh lo hian, “Keimah Phawthira leh Hrangchala, Phaipheng bula kamkei lu kan sah sawk sawk, kan tuk sawk sawk,” a lo ti teng ve chher chher mai thin a. Khuavang ho chuan, “Huai aw, Huai aw..” an ti a, an hlau em em mai a, an tawlhkiang duak duak thin a.
Zanlai a lo ni a, Hrangchala ven hun a lo thleng ve ta a. Khuavang ho chu an rawn kal hnai leh ta tuau tuau a, a hma ang bawk khan, “Tu maw ka lamthuam a riak,” an rawn ti thum leh bul bul mai a. Hrangchala chuan a hlau ta khawp mai a, hlau leh khur chungin, tap   tuau hian tuai aw tawkin,  “Keimah Phawthira leh Hrangchala, Phaipheng bula kamkei lu kan sah sawk sawk, kan tuk sawk sawk,” a lo ti ve a. Khuavang ho chuan an hlau lo mai mai, “Dawih aw, Dawih aw” an ti a, an rawn hnai tuau tuau a, Kungawrhi chu an la ta daih mai a.
Aw le, keini ho pawh hi i han in ngaihtuah chiang teh ang u le, nitin hian sualin min bei reng a, Ramhuai sual ho te chuan he kan thinlung, Lalpa chenna ah hian rawn chen ve a, thil tha tih kan duhna te chu rawn lak an tum a. “Tu maw ka lamthuam a riak,” rawn tiin zu leh ruihtheihthil tih chakna sual te, inkhawm thatchhiatna sual te, mipat hmeichhiat hman chakna sual te, midang te rel a sawichhiat chinna sual te, ei ruk mai duhna thinlung sual te, mahni mihring thatna hmachhuana midang te thlarau nun hmuh hniam tlatna sual te,  zuk leh hmuam leh ruihtheihthil pawh tilo, mahni that a tha em em mai,  inkhawm leh Kohhran a inhman tum der si lo, KTP a in hmang te deuh a, hmuhniam ve em em, mahni mimal nun thatna avanga van kai tum ngawtna sual te leh a der mai a rawngbawltu, chhungril nun erawh eitur awm der si lohna sual te hmang hian min rawn hneh chhuh a, kan thinlung hi Kungawrhi ang khan rawn lak an tum fo thin. Chutiang hunah tak chuan a lawm Phawthira ang khan HUAI AW kan lo chhuah ngam a ngai a ni.  Sual thlipui leh ramhuai te chuan nitinin min len sawk sawk thin mah sela kan nghing tur a ni lo va. “Nang mi chak huaisen, Lalpa chu i hnenah a awm e,” Lalpan a tih kha hre reng ila, zam lovin huai takin sual ral chu kan bei zel tur a ni.
Chutianga Huai Aw kan lo chhuah phawt chuan sual leh ramhuai ho hian min ngam ngai lovang. An tawlh kiang duak duak mai zawk dawn a lo ni. Keini ve chu Hrangchala ang khan sual a lo kal hian Dawih Aw kan lo pu lawi rut thin a, sual leh ramhuai te hian min hlau lo thei khawp mai. A tirah chuan kan lo tang ve tung tung tak nang a, mahse ramhuai ho chuan min hrechiangin min ngam tlat tawh a. “Dawih aw, Dawih aw” tiin he kan thinlung, Lalpan a duh em em hi khuavang hovin Kungawrhi an la ta daih ang khan kan ven zawh miau loh avangin min rawn hneh chhuh lawp lawp a, kan chau a, kan tlu a, sual lam kawng kan zawh a kan lut thuk telh telh mai thin zawk a ni.. 
Fak hla siamtu chuan, “Sual ral lian chu enge ni le? Tisa leh thisen an ni lo, Van hmuna thlarau sual awm te leh he khawvel thim a roreltu thuneihna leh lalna te an ni zawk e. Chuvangin harh ila, ralthuam famkima inthuamin, Sualna hnehin i chil ang u..” a ti a. He thu hi Ephesi bung 6:12 a khan chhiar kha a ni a. A chiang hle a ni tiraw. Kan buan te hi tisa leh thisen an ni si lo va, he khawvel thim chunga roreltu ramhuai sual ho an nih miau avangin keimahni chakna ngawt chuan kan hneh zo dawn lo. Chuvangin engkim chunga roreltu Lalpa chakna rinchhan a, Pathian ralthuam famkima inthuam chungin Sual chu kan do a ngai dawn a ni. 
Sual ral do a, la tur hian engthil tehvakmah tih a lo ngai hlei nem mawle, Lalpa a tel chuan a lo tawk reng a lawm. Bible ah pawh kan hmu a ni, Israel faten Jordan lui an kan dawn khan Pathian bawm zawntu Puithiam te kha mipui aia tawng sanghnih vela hma a an kal kai hmasak kha a tawk mai a, Joshua hova Jeriko kulh an lak dawn khan kulh chu ngawi renga vawi 7 hel hnua Berampa ki tawtawrawt ham a tawk leh mai a, Gideona ho a Midian ho an hneh dawn pawh khan Hlum Bel, a chhunga meichher dah chu tihkeh a, tawtawrawt ham a, “Lalpa leh Gideona ngunhnam” ti a au rual mai te kha a tawk lek a ni. Keini pawh nitinin sualin min bei mah sela, lo do chiam chiam tum a tul kher lo, thinlung a Lalpa neih a, a duh zawnga nun a, atana inserh thianghlim tlat a, HUAI AW lo put mai kha a tawk lek a ni.Hlau leh khur chung chuan sual hi kan hneh ngai lovang. Gideon-an ral bei tura a mite a khawm khan “Hlau leh khur a piang chu kir leh sela, Gilead tlang ata hi haw leh rawh se,”  Lalpan a ti hmiah mai a ni.
Chuvangin hawh u, kan nitin hnathawhna hmunah te, kan chhungkua ah te, kan rawngbawlna ah te hian sual ral lo hrang thin mah sela HUAI AW i chhuah ila, hnehna hlado i chham khum thin teh ang u. “Nang mi chak huaisen, Lalpa chu i hnenah a awm e. Kan buante hi tisa leh thisen an ni silova, van hmun a thlarau sual awm te leh he khawvel thim chunga roreltu thuneihna leh lalna te an ni zawk si a. Chuvangin harh ila, ralthuam famkima inthuamin HUAI AW i chhuah ila, sual ral chu hnehin i chil ang u”
Lalpan kan za atan malsawm rawh se.  Amen.

     (NB: He Sermon hi ni 26.5.2014 a Kanan Pastor Bial KTP OB's leh Bial Zaipawl Bial fan Tuipui Kohhran a a neih tuma ka sermon a ni e - Pantea)

No comments:

Post a Comment